เลี้ยงปลาดุกแบบหนาแน่นในพื้นที่จำกัด

ที่ มนต์ศิริฟาร์ม นอกจากการเลี้ยงหอยขมยักษ์รัตนะแล้ว ยังมีการเลี้ยงปลาดุกแบบหนาแน่น ซึ่งเป็นวิธีการเลี้ยงที่ปล่อยปลาดุกในปริมาณมากกว่าปกติ เพื่อเพิ่มผลตอบแทนให้คุ้มค่ามากที่สุด แม้การเลี้ยงแบบนี้จะส่งผลต่อการเจริญเติบโตของปลา แต่สามารถแก้ปัญหาได้ด้วยการจัดการที่เหมาะสม เช่น การให้อาหารเพียงพอ การเสริมจุลินทรีย์ แร่ธาตุ และการดูแลคุณภาพน้ำอย่างต่อเนื่อง

วิธีนี้เหมาะสำหรับผู้ที่มีพื้นที่จำกัด แต่ต้องการเลี้ยงปลาดุกให้ได้ปริมาณมาก เพราะหากมีการจัดการน้ำที่ดี ปลาดุกจะกินอาหารได้ดี โตเร็ว และลดปัญหาที่เกิดจากความหนาแน่นของบ่อ โดยจุดเริ่มต้นของฟาร์มนี้มาจากข้อจำกัดด้านพื้นที่ แต่ต้องการเพิ่มผลผลิตให้มากขึ้น จึงพัฒนาวิธีเลี้ยงแบบหนาแน่นจนสามารถเลี้ยงปลาดุกได้มากกว่าเดิมถึง 10 เท่า ที่มนต์ศิริฟาร์มใช้บ่อขนาด 3 x 6 เมตร แต่สามารถเลี้ยงปลาดุกได้มากถึง 20,000 ตัว ถือเป็นตัวอย่างการจัดการที่ทำให้พื้นที่เล็กสร้างผลผลิตได้สูงอย่างมีประสิทธิภาพ

ทำไมปลาดุกถึงเหมาะกับการเลี้ยงแบบหนาแน่น?

ปลาดุกเป็นปลาที่สามารถทนต่อสภาพอากาศที่มีออกซิเจนน้อย จึงเหมาะสำหรับการเลี้ยงแบบหนาแน่น ซึ่งเป็นวิธีที่ไม่เหมาะกับปลาชนิดอื่น เนื่องจากปลาดุกมีนิสัยหากินตามพื้นบ่อ ก่อนให้อาหารจึงต้องเคาะเรียกให้ปลาขึ้นมาบริเวณผิวน้ำเพื่อกินอาหาร ปลาดุกใช้เวลาเลี้ยงเพียง 3-4 เดือนก็สามารถจำหน่ายได้ ที่มนต์ศิริฟาร์มเน้นการขายปลีกให้กับคนในชุมชน โดยมีแม่ค้าข้าวแกงและแม่ค้าส้มตำเข้ามารับซื้อถึงฟาร์ม ฟาร์มนี้ใช้น้ำประปาในการเลี้ยง และคัดเลือกอาหารที่มีคุณภาพ เพื่อสร้างความมั่นใจให้ผู้บริโภคว่าปลอดภัยและสะอาด

วิธีเตรียมบ่อและจัดการน้ำสำหรับเลี้ยงปลาดุกหนาแน่น

หากสนใจเลี้ยงปลาดุกแบบหนาแน่นสิ่งแรกที่ควรทำคือ สำรวจความต้องการในตลาดชุมชน ว่ามีการบริโภคมากน้อยแค่ไหน เพื่อเลี้ยงให้สอดคล้องกับความต้องการ และเสริมด้วยการทำตลาดออนไลน์ เมื่อมีกลุ่มลูกค้าแล้วจึงเริ่มวางแผนการเลี้ยง

ที่มนต์ศิริฟาร์ม ใช้งบเพียง 3,000 บาท สำหรับเตรียมบ่อผ้าใบขนาด 3 x 6 เมตร พร้อมขอบบ่อที่ทำจากกระเบื้องเก่า หลังจากเตรียมบ่อแล้ว ขั้นตอนต่อไปคือการจัดการน้ำ โดยใช้น้ำประปา เปิดพักไว้ 1 คืน ใส่ออกซิเจน และเติมเกลือทะเลเพื่อปรับสภาพน้ำ สิ่งสำคัญคือต้องกำจัดคลอรีนออก เพราะจะทำลายจุลินทรีย์ในน้ำ

น้ำที่พร้อมเลี้ยงต้องใส่ จุลินทรีย์ แร่ธาตุ กากน้ำตาล และอาหารสำหรับจุลินทรีย์ เพื่อสร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม ความลึกของน้ำเริ่มจาก 35 เซนติเมตรในช่วงเลี้ยงลูกปลา และเพิ่มครั้งละ 10 เซนติเมตรทุกสัปดาห์จนถึง 1 เมตร

เมื่อน้ำพร้อมแล้ว จึงนำลูกปลาลงบ่อ โดยนิยมไซส์ 2-3 เซนติเมตร หรือ 3-4 เซนติเมตร หลังปล่อยวันแรก ยังไม่ต้องให้อาหาร และเริ่มให้อาหารในวันถัดไป โดยปรับตามอายุปลา

เดือนแรก: ให้อาหารวันละ 4 ครั้ง
เดือนที่ 2: ลดเหลือวันละ 2 ครั้ง
เดือนสุดท้าย: ให้อาหารวันละครั้ง จนใกล้จับขาย

เทคนิคเลี้ยงปลาดุก 500-1,000 ตัวในถัง 1,000 ลิตร

สำหรับผู้ที่มีพื้นที่จำกัด แต่ต้องการเลี้ยงปลาดุก สามารถใช้ ถัง IBC ขนาด 1,000 ลิตร โดยใช้พื้นที่เพียง 1×2 ตารางเมตร ซึ่ง 1 ถังสามารถเลี้ยงปลาได้ 500-1,000 ตัว สำหรับไซส์ปลาย่าง หากต้องการปลาขนาดใหญ่ขึ้น สามารถลดจำนวนปลาในถังได้ สิ่งสำคัญในการเลี้ยงคือ การจัดการน้ำและของเสีย ไม่ให้ตกค้าง รวมถึง ให้อาหารอย่างสม่ำเสมอ และ จ่ายอากาศให้เพียงพอ เพราะถ้าปลาได้รับอากาศไม่ดี จะกินอาหารน้อย น้ำเน่า และปลาอ่อนแอจนเสียชีวิตได้

ข้อดีของการเลี้ยงในพื้นที่จำกัดคือ ปลาได้รับอาหารทั่วถึง ขนาดใกล้เคียงกัน และ ไม่เสียพลังงานในการว่ายน้ำในบ่อใหญ่ ทำให้โตไวและควบคุมคุณภาพปลาได้ง่าย

การจัดการระบบน้ำและออกซิเจนในบ่อปลาดุกหนาแน่น

สำหรับบ่อขนาด 3×6 เมตร การจัดการระบบน้ำและออกซิเจนเป็นสิ่งสำคัญมาก โดยจะใช้จานจ่ายอากาศประมาณ 4 หัว เพื่อให้มีปริมาณออกซิเจนเพียงพอ ควรตรวจสอบค่าออกซิเจนอย่างสม่ำเสมอ โดยค่าที่เหมาะสมต้องไม่ต่ำกว่า 5 mg/L และที่ฟาร์มจะรักษาให้อยู่ที่ประมาณ 8 mg/L นอกจากการใช้เครื่องวัดแล้ว ยังสามารถสังเกตจากพฤติกรรมของปลา เช่น ปลาลอยหัว หรือไม่กินอาหาร ซึ่งเป็นสัญญาณว่าปริมาณออกซิเจนในน้ำไม่เพียงพอ จึงต้องหมั่นสังเกตเป็นประจำ

สำหรับการกรองน้ำ ฟาร์มจะทำระบบกรองเอง โดยใช้ ถังพลาสติกบรรจุใยอวนเก่า สแลน และไบโอบอล แบ่งเป็น 3 ถัง ได้แก่ กรองหยาบ กรองกลาง และกรองละเอียด น้ำจากบ่อจะถูกดูดเข้ามาผ่านการกรองและหมุนเวียนกลับไปในบ่อแบบระบบน้ำวน ในระบบน้ำจะมีการเติม กากน้ำตาล เพื่อช่วยดูดซับของเสียและกระตุ้นการทำงานของจุลินทรีย์ เนื่องจากการเลี้ยงปลาดุกแบบหนาแน่นทำให้เกิดของเสียมาก จึงต้องจัดการทั้ง การกรอง การหมุนเวียนน้ำ และการจ่ายอากาศให้เพียงพอ รวมถึงการใช้พื้นที่อย่างคุ้มค่า เพราะข้อจำกัดของพื้นที่ต้องการการบริหารจัดการอย่างมีประสิทธิภาพ

หากสนใจเทคนิคการเลี้ยงยักษ์ปลาดุกแบบใช้พื้นที่น้อย สามารถติดต่อได้ที่

โทร : 094-781-0759

Facebook : บ้านสวนสุขศิริ , มนต์ศิริฟาร์ม

Tiktok : มนต์ศิริฟาร์ม

………………………………………

เกษตรสัญจร สื่อเกษตรยุคใหม่ แหล่งข้อมูลสาระที่นำไปใช้ประโยชน์ได้จริง

รวมเรื่องเด็ด เกษตรกูรู ศูนย์รวมความรู้และเทคนิคการทำเกษตร

ติดตามเรื่องราวที่น่าสนใจเกี่ยวกับเกษตรเพิ่มเติมได้ที่ :

𝗙𝗮𝗰𝗲𝗯𝗼𝗼𝗸: เกษตรสัญจร

𝗬𝗼𝘂𝗧𝘂𝗯𝗲: youtube.com/c/Kasetsanjorn

𝗧𝗶𝗸𝗧𝗼𝗸: tiktok.com/@kasetsanjorn

𝗦𝗵𝗼𝗽𝗲𝗲: shopee.co.th/kasetsanjorn