ดินเป็นแหล่งอาหารและที่ยึดเกาะของรากพืช ดินแต่ละชนิดมีโครงสร้าง ธาตุอาหาร และความสามารถในการอุ้มน้ำแตกต่างกัน การเลือกดินให้เหมาะสมกับพืช และการปรับปรุงดินอย่างถูกต้อง จะช่วยเพิ่มโอกาสให้พืชเติบโตอย่างสมบูรณ์ เรามาดูกันครับว่าดินแต่ละชนิดเหมาะกับพืชอะไรบ้าง ?
.
1. ดินร่วน
เป็นดินที่มีโครงสร้างดี ระบายน้ำและอากาศได้ดี อุ้มน้ำและธาตุอาหารได้สมดุล พืชที่เหมาะสำหรับดินร่วน ได้แก่ ผักสวนครัว เช่น กะเพรา โหระพา คะน้า ผักชี ไม้ดอก ไม้ผล เช่น มะม่วง มะนาว ฝรั่ง วัสดุที่ควรเติมก่อนลูกพืช ได้แก่ ปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอก เพื่อเพิ่มอินทรียวัตถุ แกลบดำหรือแกลบดิบ เพื่อช่วยปรับโครงสร้างดิน และน้ำหมักชีวภาพ เพื่อเสริมธาตุอาหาร
.
2. ดินเหนียว
เป็นดินที่อุ้มน้ำได้ดี แต่ระบายน้ำยาก อากาศถ่ายเทไม่ดี เหมาะสำหรับการปลูกพืชประเภท ข้าว ทุเรียน มังคุด ซึ่งเป็นพืชที่ต้องการน้ำมาก หากต้องการปลูกพืชในดินเหนียวให้ได้ผลดีสามารถเติมวัสดุ เช่น ทรายหยาบ เพื่อเพิ่มการระบายน้ำ หรือแกลบดิบ เพื่อช่วยเพิ่มช่องอากาศในดิน และเติมปูนขาวในกรณีที่ดินเหนียวมี pH ต่ำ
.
3. ดินทราย
เป็นดินที่ระบายน้ำได้เร็ว แต่ขาดความสามารถในการอุ้มน้ำและธาตุอาหาร พืชที่เหมาะสำหรับการปลูกในดินทราย ได้แก่ มันสำปะหลัง แตงโม มะพร้าว หรือ พืชไร่ วัสดุที่ควรเติมในดินทรายเพื่อให้เหมาะสำหรับการปลูกพืช ได้แก่ ดินร่วนหรือดินเหนียวในปริมาณเล็กน้อย เพื่อเพิ่มความสามารถในการอุ้มน้ำ ปุ๋ยอินทรีย์ เช่น ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก เพื่อเพิ่มธาตุอาหาร และใช้วัสดุคลุมดิน เช่น ฟางข้าว เพื่อป้องกันการระเหยของน้ำ
.
นอกจาก ดินร่วน ดินเหนียว และดินทราย ที่เหมาะสำหรับการปลูกพืชแล้ว ยังมี ดินอีก 2 ชนิด ที่มักไม่เหมาะสำหรับการปลูกพืชโดยตรง ได้แก่
.
1. ดินเปรี้ยว
เป็นดินที่มีค่า pH ต่ำกว่า 5.5 ซึ่งมักจะขาดธาตุอาหารรอง เช่น แคลเซียม แมกนีเซียม ซึ่งพืชที่เหมาะสำหรับปลูกในดินชนิดนี้ได้แก่ ปาล์มน้ำมัน สับปะรด หากพบว่ามีดินเปรี้ยวสามารถปรับปรุงดินได้โดยการเพิ่มวัสดุ เช่น ปูนขาว หรือปูนมาร์ล เพื่อปรับสมดุล pH หรือ เพิ่มอินทรียวัตถุ เช่น ใบไม้แห้ง หรือปุ๋ยหมัก เพื่อให้ดินมีธาตุอาหารเพิ่มมากขึ้น
.
2. ดินด่าง
คือดินที่ค่า pH สูงมากกว่า 7.5 ซึ่งมักจะขาดธาตุอาหาร เช่น เหล็ก แมงกานีส พืชที่สามารถปลูกในดินด่างได้แก่ ข้าวโพด ถั่วเขียว แต่หากต้องการปลูกพืชชนิดอื่น สามารถปรับปรุงดินได้โดดนการเติมยิปซัม หรือกำมะถัน เพื่อลดความเป็นด่าง และใช้ปุ๋ยอินทรีย์เพื่อเพิ่มธาตุอาหารให้กับดินและพืชที่ปลุก
.
ก่อนปลูกพืชมีเทคนิคการปรับปรุงดินให้เหมาะสมสำหรับพืช ซึ่งมีขั้นตอนดังนี้
1. ตรวจสอบคุณภาพดิน โดยใช้ชุดตรวจค่า pH จากดินที่หาได้ง่าย หรือส่งตัวอย่างดินไปตรวจที่กรมพัฒนาที่ดิน
2. เติมอินทรียวัตถุให้ดิน โดยปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอกช่วยเพิ่มจุลินทรีย์ที่ดีต่อพืช หรือ แกลบดำช่วยรักษาความชุ่มชื้นและเพิ่มธาตุคาร์บอน
3. ใช้พืชคลุมดิน เช่น ถั่วพร้า ถั่วเขียว ช่วยเพิ่มไนโตรเจนและลดการชะล้างหน้าดิน และเพิ่มความสมดุลของธาตุอาหารโดยการใส่ปุ๋ยเคมีเฉพาะสูตรที่เหมาะกับพืช เช่น 15-15-15 สำหรับพืชทั่วไป
4. คลุมดินด้วยวัสดุธรรมชาติ เช่น ฟางข้าวหรือใบไม้แห้งเพื่อช่วยรักษาความชื้นและลดการชะล้างหน้าดิน
.
เพื่อน ๆ เกษตรสัญจร ปลูกพืชอะไรกันอยู่? ลองตรวจสอบดินและปรับให้เหมาะกับพืชที่ปลูก เพื่อผลผลิตที่ดียิ่งขึ้น ถ้ามีเทคนิคดี ๆ ก็อย่าลืมมาแชร์ความรู้ให้เพื่อนเกษตรกรด้วยนะครับ
………………………………………
เกษตรสัญจร สื่อเกษตรยุคใหม่ แหล่งข้อมูลสาระที่นำไปใช้ประโยชน์ได้จริง
รวมเรื่องเด็ด เกษตรกูรู ศูนย์รวมความรู้และเทคนิคการทำเกษตร
ติดตามเรื่องราวที่น่าสนใจเกี่ยวกับเกษตรเพิ่มเติมได้ที่ :
𝗙𝗮𝗰𝗲𝗯𝗼𝗼𝗸: เกษตรสัญจร
𝗬𝗼𝘂𝗧𝘂𝗯𝗲: youtube.com/c/Kasetsanjorn
𝗧𝗶𝗸𝗧𝗼𝗸: tiktok.com/@kasetsanjorn
𝗦𝗵𝗼𝗽𝗲𝗲: shopee.co.th/kasetsanjorn
𝗟𝗜𝗡𝗘 𝗢𝗳𝗳𝗶𝗰𝗶𝗮𝗹: @kasetsanjorn
𝗕𝗹𝗼𝗰𝗸𝗱𝗶𝘁: blockdit.com/kasetsanjorn/
𝗧𝘄𝗶𝘁𝘁𝗲𝗿: twitter.com/kasetsanjorn/
𝗪𝗲𝗯𝘀𝗶𝘁𝗲: kasetsanjorn.com