ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา “ปูนาอินทรีย์” กลายเป็นหนึ่งในสัตว์เศรษฐกิจทางเลือกที่เกษตรกรรุ่นใหม่ให้ความสนใจ เพราะเลี้ยงได้ในพื้นที่จำกัด ดูแลง่าย และตอบโจทย์ตลาดอาหารปลอดภัย
.
แต่ความจริงคือไม่ใช่ทุกคนที่เลี้ยงแล้วขายได้กำไรทันที หลายฟาร์มต้องปิดตัว เพราะไม่มีตลาดรองรับ หรือขาดการวางแผนต่อยอดผลิตภัณฑ์ ดังนั้น ก่อนเริ่มเลี้ยง เรามาดู แนวทางพื้นฐานและมุมมองเชิงธุรกิจ ที่จะช่วยให้เข้าใจมากกว่าแค่วิธีเลี้ยงกันครับ
.
ปูนาเป็นสัตว์น้ำจืดที่อาศัยอยู่ตามนาข้าวและพื้นที่ชุ่มน้ำ เลี้ยงง่าย ถ้าเข้าใจระบบนิเวศของมัน ชอบหลบในรูดิน ชอบน้ำสะอาด และหากินตอนกลางคืน หัวใจสำคัญคือ “น้ำดี ดินดี และอาหารธรรมชาติ” ไม่จำเป็นต้องใช้อาหารสังเคราะห์หรือสารเคมีใด ๆ ให้ระบบในบ่อหมุนเวียนตามธรรมชาติดีที่สุด
ขั้นตอนพื้นฐานสำหรับมือใหม่
1.เลือกสถานที่ให้เหมาะ ใช้พื้นที่หลังบ้านหรือบ่อขนาดเล็ก 2×3 เมตรก็เพียงพอ ลึกประมาณ 40-50 ซม. พื้นบ่อควรเป็นดินเหนียวหรือดินร่วน มีร่มเงาและทางระบายน้ำดี
2.เตรียมน้ำสะอาดก่อนเลี้ยง ใช้น้ำฝนหรือน้ำธรรมชาติ พักไว้ 3-5 วันให้เกิดจุลินทรีย์ดี และหลีกเลี่ยงน้ำประปาที่มีคลอรีนโดยตรง
3.เลือกพันธุ์ปูคุณภาพ ซื้อจากแหล่งที่เชื่อถือได้ ปูควรแข็งแรง ขา-ก้ามครบ เปลือกแข็ง และขยับไว
เริ่มเลี้ยงได้ประมาณ 20-30 ตัวต่อตารางเมตร
4.อาหารจากธรรมชาติ ให้เศษผัก ใบกล้วย ฟางข้าว หรือปลายข้าว ช่วงเย็นคือเวลาที่เหมาะที่สุด เพราะปูจะออกหากินเวลากลางคืน
5.ดูแลน้ำให้คงที่ ตรวจคุณภาพน้ำทุก 3-5 วัน ถ้าน้ำมีกลิ่นหรือขุ่นให้ถ่ายออกบางส่วน เลี้ยงประมาณ 3-4 เดือน ปูโตเต็มวัยเฉลี่ย 10-15 ตัวต่อกิโลกรัม
.
แม้ปูนาเป็นสัตว์ที่ตลาดเริ่มต้องการมากขึ้นแต่ตลาด “ปูนาเลี้ยง” ยังเป็น ตลาดเฉพาะ หลายคนผลิตได้ แต่กลับไม่มีคนรับซื้อ บางรายขายปูมีชีวิตแต่ได้ราคาต่ำ หรือขาดช่องทางการตลาดที่ชัดเจน
.
ดังนั้นก่อนเริ่มเลี้ยง ควรสำรวจตลาดในพื้นที่ ว่ามีร้านอาหารพื้นบ้าน ตลาดเกษตร หรือกลุ่มผู้บริโภคสายสุขภาพที่ต้องการหรือไม่ รวมถึงวางแผนการขนส่งและเก็บรักษาความสดให้พร้อม
ถ้าไม่มีตลาดรองรับ ทำยังไงดี?
1.สร้างตลาดเองในชุมชน โดยรวมกลุ่มเพื่อนเกษตรกร ทำตลาดเกษตรปลอดภัย หรือขายตรงผ่านเพจ Facebook / TikTok
2.ต่อยอดแปรรูปเพิ่มมูลค่า เช่น ปูนาดอง ปูนาอบแห้ง ปูนาคั่วสมุนไพร น้ำพริกปูนา หรือ น้ำปู แต่ควรผ่านกระบวนการปลอดภัยและขออนุญาตผลิตที่ถูกต้อง
3.เชื่อมเครือข่ายอาหารปลอดภัย อย่างตลาดสีเขียว ร้านอาหารสุขภาพ หรือกลุ่มผู้บริโภคสายคลีน
.
การเลี้ยงปูนาไม่ใช่เรื่องยาก แต่ก็ไม่ง่ายอย่างที่เห็นในคลิปทั่วไป ต้องเข้าใจธรรมชาติของปู ระบบน้ำ และตลาดไปพร้อมกัน ลองเริ่มจากเล็ก ๆ ทดลองก่อนจริงจัง วางแผนการขาย การแปรรูป และการตลาดไว้ตั้งแต่ต้น เพราะเกษตรไม่ใช่แค่ปลูกหรือเลี้ยง แต่คือการบริหารจัดการทั้งระบบครับ
………………………………………
เกษตรสัญจร สื่อเกษตรยุคใหม่ แหล่งข้อมูลสาระที่นำไปใช้ประโยชน์ได้จริง
รวมเรื่องเด็ด เกษตรกูรู ศูนย์รวมความรู้และเทคนิคการทำเกษตร
ติดตามเรื่องราวที่น่าสนใจเกี่ยวกับเกษตรเพิ่มเติมได้ที่ :
𝗙𝗮𝗰𝗲𝗯𝗼𝗼𝗸: เกษตรสัญจร
𝗬𝗼𝘂𝗧𝘂𝗯𝗲: youtube.com/c/Kasetsanjorn
𝗧𝗶𝗸𝗧𝗼𝗸: tiktok.com/@kasetsanjorn
𝗦𝗵𝗼𝗽𝗲𝗲: shopee.co.th/kasetsanjorn
𝗟𝗜𝗡𝗘 𝗢𝗳𝗳𝗶𝗰𝗶𝗮𝗹: @kasetsanjorn
𝗕𝗹𝗼𝗰𝗸𝗱𝗶𝘁: blockdit.com/kasetsanjorn/
𝗧𝘄𝗶𝘁𝘁𝗲𝗿: twitter.com/kasetsanjorn/
𝗪𝗲𝗯𝘀𝗶𝘁𝗲: kasetsanjorn.com
