มูลสัตว์คือแหล่งอาหารชั้นดีของดิน ช่วยเพิ่มธาตุอาหารให้พืชงามโตไว แต่รู้ไหม? ถ้าเอามูลสดไปใช้เลย มีโอกาสเสี่ยงเจอเชื้อโรคอย่าง E. coli, Salmonella หรือแม้แต่ไข่พยาธิ ที่อาจส่งผลเสียต่อคุณภาพผลผลิตและความปลอดภัยในการบริโภค วันนี้เกษตรสัญจรจะพาไปดู วิธีหมักมูลสัตว์ให้ปลอดภัยตามมาตรฐานสากล พร้อมเทคนิคเด็ดที่เกษตรกรมืออาชีพใช้รับรองทำแล้วมั่นใจ ปลอดภัย ได้ปุ๋ยดีๆไปบำรุงอย่างสบายใจครับ
.
ขั้นตอนหมักมูลสัตว์ให้ปลอดภัยจากเชื้อโรค
1. เริ่มจากเลือกมูลสัตว์ที่เหมาะสม เช่น มูลวัว มูลหมู หรือมูลไก่ที่สะอาดและไม่ปนสารเคมีหรือน้ำยาฆ่าเชื้อ จากนั้นตั้งกองหมักบนพื้นที่แห้งที่สามารถระบายน้ำได้ดี และควรอยู่ห่างจากแหล่งน้ำ เพื่อป้องกันการปนเปื้อนและรักษาสภาพกองหมักให้หมักได้อย่างมีประสิทธิภาพ
.
2. ปรับสัดส่วนและความชื้นให้เหมาะสม
นำมูลสัตว์มาผสมกับวัสดุแห้ง เช่น ฟางหรือแกลบ เพื่อช่วยระบายอากาศและป้องกันกองหมักแน่นเกินไป จากนั้นรดน้ำให้พอชื้น โดยสังเกตง่าย ๆ คือเมื่อบีบแล้วมือจะรู้สึกเปียกแต่ไม่มีน้ำหยดออกมา ความชื้นที่เหมาะอยู่ประมาณครึ่งหนึ่งของความชุ่มทั้งหมด ซึ่งจะช่วยให้จุลินทรีย์ทำงานได้ดีและหมักได้เร็วขึ้น
.
3. สร้างกองหมักให้ได้ขนาดที่เหมาะสม
การตั้งกองหมักควรทำให้กองมีขนาดพอเหมาะเพื่อรักษาความร้อนภายใน กองที่ดีควรมีกว้างและสูงพอให้จุลินทรีย์ทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ จากนั้นคลุมกองบางส่วนเพื่อช่วยเก็บความร้อนและป้องกันฝน เพราะถ้ากองหมักแฉะเกินไปจะทำให้การย่อยสลายช้าลงและเกิดกลิ่นไม่พึงประสงค์
.
4. ควบคุมอุณหภูมิและพลิกกองอย่างสม่ำเสมอ
ในช่วงการหมัก ควรรักษาอุณหภูมิภายในกองให้อยู่ที่ประมาณ 55 องศาเซลเซียสขึ้นไปต่อเนื่องอย่างน้อย 15 วัน เพื่อให้ความร้อนช่วยฆ่าเชื้อโรคและไข่พยาธิ ควรตรวจอุณหภูมิด้วยเทอร์โมมิเตอร์ และถ้าอุณหภูมิสูงเกิน 70 องศาเซลเซียส ให้พลิกกองทันทีเพื่อลดความร้อน พร้อมเติมอากาศเพื่อให้จุลินทรีย์ทำงานได้ดีและไม่เกิดกลิ่นเน่าเสีย
.
5. บ่มกองปุ๋ยให้สุกก่อนนำไปใช้
เมื่อหมักครบตามเวลาแล้ว ควรบ่มกองปุ๋ยต่ออีกประมาณ 2-4 สัปดาห์จนกองเย็นลง มีกลิ่นคล้ายดินธรรมชาติและเนื้อร่วน ซึ่งเป็นสัญญาณว่าปุ๋ยหมักสุกพร้อมใช้งาน หลีกเลี่ยงการใช้มูลสัตว์สดลงแปลงปลูก เพราะอาจทำให้เกิดเชื้อโรคปนเปื้อนและทำให้รากพืชไหม้จนเสียหาย
.
เทคนิคเพิ่มเติมเพื่อให้การหมักมีประสิทธิภาพ
ควรจัดพื้นที่กองหมักให้ปลอดภัยจากน้ำฝนและน้ำชะ เพื่อป้องกันความชื้นมากเกินไป หากกองหมักแฉะเกินไปให้เติมวัสดุแห้ง เช่น ฟางหรือแกลบเพื่อปรับสมดุลความชื้น นอกจากนี้ การเติมจุลินทรีย์ช่วยย่อยสลายจะช่วยเร่งกระบวนการหมัก ทำให้ความร้อนถึงระดับฆ่าเชื้อและลดกลิ่นรบกวนได้ดี ผู้ปฏิบัติงานควรสวมถุงมือและล้างมือทุกครั้งหลังทำงานเพื่อความปลอดภัย
.
ข้อควรระวังในการใช้มูลสัตว์
หากจำเป็นต้องใช้มูลสด ควรเว้นระยะเวลาอย่างน้อย 90-120 วันก่อนเก็บเกี่ยวผลผลิตเพื่อลดความเสี่ยงปนเปื้อนเชื้อโรค ส่วนปุ๋ยหมักที่ผ่านการควบคุมอุณหภูมิและระยะเวลาตามมาตรฐาน สามารถนำไปใช้ได้ทันทีอย่างปลอดภัย
………………………………………
เกษตรสัญจร สื่อเกษตรยุคใหม่ แหล่งข้อมูลสาระที่นำไปใช้ประโยชน์ได้จริง
รวมเรื่องเด็ด เกษตรกูรู ศูนย์รวมความรู้และเทคนิคการทำเกษตร
ติดตามเรื่องราวที่น่าสนใจเกี่ยวกับเกษตรเพิ่มเติมได้ที่ :
𝗙𝗮𝗰𝗲𝗯𝗼𝗼𝗸: เกษตรสัญจร
𝗬𝗼𝘂𝗧𝘂𝗯𝗲: youtube.com/c/Kasetsanjorn
𝗧𝗶𝗸𝗧𝗼𝗸: tiktok.com/@kasetsanjorn
𝗦𝗵𝗼𝗽𝗲𝗲: shopee.co.th/kasetsanjorn
𝗟𝗜𝗡𝗘 𝗢𝗳𝗳𝗶𝗰𝗶𝗮𝗹: @kasetsanjorn
𝗕𝗹𝗼𝗰𝗸𝗱𝗶𝘁: blockdit.com/kasetsanjorn/
𝗧𝘄𝗶𝘁𝘁𝗲𝗿: twitter.com/kasetsanjorn/
𝗪𝗲𝗯𝘀𝗶𝘁𝗲: kasetsanjorn.com
