จุดเริ่มต้นในการเลี้ยงแหนแดง
ป้าบัว เกษตรกรผู้เพาะแหนแดงในกะละมัง จากอาชีพเสริมกลายมาเป็นอาชีพหลัก โดยเริ่มต้นจากการซื้อแหนแดงแค่ 1 กิโลกรัม มาทดลองเลี้ยง ด้วยเงินลงทุนครั้งแรกเพียงแค่ 550 บาทเท่านั้น ป้าบัวเพาะแหนแดงเข้าสู่ปีที่ 3 จากเดิมเป็นพนักงานบริษัทรับเหมาและประสบปัญหาโควิดจึงได้กลับมาอยู่ที่บ้าน ขายก๋วยเตี๋ยวอยู่ช่วงนึง จึงไปศึกษาดูวิธีการเลี้ยงแหนแดงที่ฟาร์มของเพื่อน และซื้อกลับมา 1 กิโลกรัม 150 บาท กะละมัง 20 ใบ 400 บาท รวมเป็นเงินลงทุนเริ่มต้นที่ 550 บาท เท่านั้น
หลังจากที่เริ่มต้นเลี้ยงครั้งแรกเป็นอย่างไร ?
ป้าบัวนำแหนงแดงที่ซื้อมา 1 กิโลกรัมไปเลี้ยงไว้หลังบ้านเนื่องจากมองว่าในหมู่บ้านยังไม่ใครเลี้ยง จึงไม่กล้านำมาไว้หน้าบ้านแต่เมื่อผ่านไป 3 วันความคิดเริ่มเปลี่ยนจึงนำออกมาไว้หน้าบ้าน และโพสขายผ่านช่องทางออนไลน์ อาทิตย์แรกขายได้ที่ 1,500 บาท จนถึงอาทิตย์ที่ 3 ขายได้ 9,000 กว่าบาท โดยเพิ่มจากน้อยไปหามาก
รู้สึกยังไงหลังจากขายได้ครั้งแรก ?
หลังจากที่ป้าบัวลงโพสขายแหนแดงไหนช่องทางออนไลน์แล้วขายได้เยอะ ป้าบัวมีความสุขว่าเราสามารถทำได้ อาจจะมีท้อบ้างมีเหนื่อยบ้าง แต่อะไรที่เป็นเงินก็สามารถทำได้ โดยรายได้ป้าบัวอย่างน้อยวันนึงไม่ต่ำกว่า 500 บาท ซึ่งปัจจุบันป้าบัวจำหน่ายแหนแดงได้เฉลี่ย 10 กิโลกรัมต่อวัน
เคยประสบปัญหาในการเลี้ยงแหนแดงมั้ย ?
ครั้งนึงป้าบัวได้ไปดูวิธีการเลี้ยงแหนแดงในคลิปมีการใส่กากน้ำตาลลงไปในกะละมัง แต่ป้าบัวไม่ทราบว่ากากน้ำตาลที่ใช้ต้องนำไปหมักก่อน ป้าบัวจึงนำกากน้ำตาลที่ยังไม่ได้หมักใส่กะละมังละ 1 ฝา พอตื่นเช้ามาปรากฏว่าแหนแดงที่เลี้ยงไว้อ่อนและตายทั้งหมด โดยต้องเริ่มต้นลงทุนใหม่ทั้งหมดที่ 36,000 บาท เป็นค่าพันธุ์แหนแดง ขี้วัว และจ้างแรงงานมาช่วย
หลังจากประสบปัญหาเป็นอย่างไรบ้าง ?
หลังจากแหนแดงที่เลี้ยงไว้ตายทั้งหมดและป้าบัวได้เริ่มต้นลงทุนใหม่ ป้าบัวมองว่าเราจะไม่ยอมท้อหากท้อได้แต่อย่าถอยให้เริ่มต้นใหม่ เงินที่หมดไปหากไม่ตายสามารถหาใหม่ได้ จึงอดทนทำจนประสบความสำเร็จทุกวันนี้
โรคและแมลงของแหนแดงมีอะไรบ้าง ?
การเลี้ยงแหนแดงจะมีปัญหาในช่วงหน้าหนาว มักจะมีผีเสื้อตัวเล็ก ๆ บินมาวางไข่ไว้ในเวลากลางคืน ให้สังเกตุจากจะมีการจะชักใยขาว ๆ ในกะละมัง หากเจอให้รีบหยิบออกทันที หากเลี้ยงในกะละมังจะดูแลรักษาง่ายสามารถโละทิ้งได้ทั้งกะละมังแต่หากเลี้ยงในบ่อจะต้องโละทิ้งทั้งบ่อซึ่งมีปริมาณค่อนข้างมาก ช่วงเวลาเพียงแค่ 1 คืนสามารถกระจายได้ทั่วทั้งบ่อหากมีหนอนลงแล้วบางครั้งจะดูแลไม่ทัน การเลี้ยงแหนแดงเลี้ยงไม่ยากแต่ต้องมีความใส่ใจและรักในสิ่งที่ทำ
หลังจากเลี้ยงแหนแดงผ่านมา 3 ปีแล้วชีวิตเปลี่ยนไปยังไงบ้าง ?
ก่อนที่ป้าบัวจะเลี้ยงแหนแดงป้าบัวมีหนี้อยู่ 6 แสน ปัจจุบันป้าบัวมีหนี้เหลือเพียงแค่ 1 แสนบาท เท่านั้น จึงมองว่าอาชีพเกษตรกรเป็นอาชีพที่สบายใจที่สุด อยากกินอะไรก็ได้กิน อยากนอนอยากพักผ่อนหรือจะไปที่ไหนก็สามารถทำได้
แหนแดงใช้เวลาเลี้ยงกี่วัน ?
แหนแดงสามารถขายได้เมื่ออายุ 7 – 10 วัน เวลาขายจะตักออกส่วนหนึ่งไปขายและปล่อยให้แหนแดงที่เหลือขยายพันธุ์จนเต็มกะละมัง ซึ่งแหนแดงสายพันธุ์ที่ป้าบัวนำมาเลี้ยงคือ “อะซอลล่า ไมโครฟิลล่า” เป็นสายพันธุ์ที่รัชกาลที่ 9 แนะนำให้ประชาชนปลูกเป็นสายพันธุ์ที่มีโปรตีนสูงสุดมากถึง 30 เปอร์เซนต์
วิธีเลี้ยงแหนแดงเลี้ยงอย่างไร ?
แหนแดงสามารถเลี้ยงในภาชนะที่สามารถบรรจุน้ำได้ทุกชนิด สามารถนำวัสดุมารีไซเคิลและคลุมด้วยพลาสติกได้ เช่น กล่องโฟมเก่า โดยป้าบัวจะทำชั้นสำหรับวางเพื่อง่ายต่อการดูแล
แหนแดงจะชอบแดดรำไร หากมีมีแดดมากต้องคอยใส่น้ำให้พอดี หากฝนตกแหนแดงจะขยายไวมาก ซึ่งป้าบัวจะเจาะรูที่ขอบกะละมังไว้เพื่อไม่ให้น้ำในกะละมังล้นเวลาที่ฝนตก
การเลี้ยงแหนแดงในพื้นที่หากมีเศษใบไม้ร่วงหล่นควรมีการกางแสลนเพื่อช่วยป้องกัน แต่การกางสแลนอาจจะทำให้ดอกแหนแดงมีขนาดเล็กลง ต้องใช้เวลาเลี้ยงมากถึง 14 วัน จึงไม่แนะนำให้เลี้ยงแหนแดงในที่ร่ม แหนแดงสามารถปลูกได้ทุกฤดู โดยเฉพาะหน้าหนาวและหน้าฝนที่แหนแดงจะเจริญเติบโตได้ดี หากเป็นหน้าแล้งดอกจะมีขนาดเล็กลงแต่คุณภาพยังเท่าเดิม
เทคนิคการเลี้ยงแหนแดงให้โตไว
การเลี้ยงแหนแดงให้โตไวของป้าบัว จะใช้น้ำหมักขี้วัว ที่ใช้เวลาหมัก 1 – 3 วัน เพื่อให้ขี้วัวและเศษหญ้าเศษฟางลอยขึ้นมา โดยนำตระกร้าที่มีรูใส่ลงไปตรงกลางถังหมักและใช้ขันตักเพื่อให้ง่ายต่อการตักและไม่มีเศษฟางติดขึ้นมา โดยสามารถใช้ขี้ควายแทนได้ อัตราส่วนจะใช้ขี้วัว 1 กระสอบต่อน้ำ 1 โอ่ง หรือถัง 150 ลิตร หากหมักแล้วสามารถเก็บไว้ได้นาน 1 ปี
การเริ่มต้นเลี้ยงให้เตรียมน้ำเปล่าใส่กะละมัง และเจาะรูขอบกะละมังเพื่อช่วยระบายน้ำในหน้าฝนโดยเตาะแค่ 1 รู โดยใส่น้ำเปล่าให้ต่ำกว่าที่เจาะรูไว้และนำน้ำขี้วัวใส่ตามลงไปประมาณ 1 ขัน หรือหากน้ำขี้วัวมีความเจือจางให้ใส่ไป 2 ขัน
หลังจากนั้นนำแหนแดงประมาณ 1 กำมือใส่ลงไปในกะละมังและกระจายให้ทั่ว การดูแลให้หมั่นเช็คปริมาณน้ำและหากน้ำขี้วัวมีการเจือจางก็สามารถเติมลงไปได้ และนำไปวางไว้กลางแดดจะดีที่สุด จะช่วยให้แหนแดงมีดอกที่ใหญ่กว่าอยู่ในที่ร่มหรือใต้สแลน
แหนแดงมีประโยชน์อย่างไรบ้าง ?
1.แหนแดงใช้เป็นอาหารสัตว์ได้ทุกชนิด มีโปรตีนสูงช่วยลดต้นทุนรายจ่ายเรื่องอาหารสัตว์ และยังเป็นปุ๋ยพืชสดใส่ต้นไม่ ใส่นาข้าวหรือนำไปตากแห้งผสมดินปลูกช่วยลดค่าใช้จ่ายในการทำการเกษตร
2.แหนแดงหากนำไปเลี้ยงไก่ ไข่ไก่จะมีสีแดงสด ไข่ขาวจะมีความเข้มข้นกว่าการเลี้ยงด้วยหัวอาหารและยังสามารถช่วยลดต้นทุนค่าอาหารไก่ได้
3.หากนำแหนแดงไปหว่านในนาข้าว จะช่วยคลุมหญ้าไม่ให้หญ้ากระจายในแปลงข้าวและช่วยเป็นปุ๋ยพืชสดในนาข้าวได้ด้วย
4.แหนแดงสามารถนำมารับประทานได้ โดยนิยมนำไปผัดน้ำมันหอยหรือยำได้ ซึ่งป้าบัวเลี้ยงด้วยน้ำเปล่าเวลาทานจึงค่อนข้างมีความสะอาดมากกว่าการเลี้ยงในบ่อ
ปัจจุบันแหนแดงขายกันยังไง ?
แหนแดง 1 กิโลกรัมจะเก็บจากกะละมัง 5 กะละมัง โดยเหลือแหนแดงไว้ 1 ใน 3 ส่วนไว้ขยายพันธุ์ต่อในกะละมัง โดยใช้กระชอนตักใส่กะละมัง ปัจจุบันป้าบัวเลี้ยงแหนแดงในพื้นที่ทั้งหมด 4,000 กะละมัง โดยจะเก็บแหนแดงขายเป็นล๊อต ๆ เพื่อให้ง่ายต่อการดูแล
ป้าบัวจะขายแหนแดงที่กิโลกรัมละ 100 บาท โดยมีค่าจัดส่ง 70 บาท หาก 2 กิโลกรัมขึ้นไปมีค่าจัดส่ง 100 บาทและเพิ่มตามปริมาณน้ำหนัก รวมถึงมีการเก็บปลายทางโดยเก็บค่าประกันสินค้าเพิ่ม 30 บาท ซึ่งป้าบัวจะทำแหนแดงให้มีคุณภาพจำหน่ายให้ลูกค้าทั่วประเทศเหมือนเดิม
แนวคิดในการใช้ชีวิตของป้าบัว
ป้าบัวใช้ชีวิตแบบพึ่งพาตนเอง ไม่เบียดเบียนผู้อื่น ซึ่งป้าบัวมีความสุขที่จะเป็นผู้ให้ มีความสุขในการให้เต็มร้อย เมื่อเห็นผู้ที่ลองนำแหนแดงไปเลี้ยงแล้วประสบความสำเร็จก็จะมีความสุขหรือหากใครที่เคยทดลองเลี้ยงแล้วไม่ประสบความสำเร็จป้าบัวก็ยังภูมิใจว่าแหนแดงของป้าบัวได้เป็นส่วนหนึ่ง หากทำไม่ประสบความสำเร็จอย่าพึ่งท้อให้ศรัทธาและเชื่อมั่นในตัวเอง แล้วทุกอย่างจะประสบความสำเร็จตามมา
หากสนใจเลี้ยงแหนแดงในกะละมัง หรืออยากได้พันธุ์แหนแดง สามารถติดต่อที่ป้าบัว โทร. 087-9411591 ได้เลยครับ
………………………………………
เกษตรสัญจร สื่อเกษตรยุคใหม่ แหล่งข้อมูลสาระที่นำไปใช้ประโยชน์ได้จริง
รวมเรื่องเด็ด เกษตรกูรู ศูนย์รวมความรู้และเทคนิคการทำเกษตร
ติดตามเรื่องราวที่น่าสนใจเกี่ยวกับเกษตรเพิ่มเติมได้ที่ :
𝗙𝗮𝗰𝗲𝗯𝗼𝗼𝗸: เกษตรสัญจร
𝗟𝗜𝗡𝗘 𝗢𝗳𝗳𝗶𝗰𝗶𝗮𝗹: @kasetsanjorn
𝗕𝗹𝗼𝗰𝗸𝗱𝗶𝘁: blockdit.com/kasetsanjorn/
𝗬𝗼𝘂𝗧𝘂𝗯𝗲: youtube.com/c/Kasetsanjorn
𝗧𝗶𝗸𝗧𝗼𝗸: tiktok.com/@kasetsanjorn
𝗧𝘄𝗶𝘁𝘁𝗲𝗿: twitter.com/kasetsanjorn/
𝗪𝗲𝗯𝘀𝗶𝘁𝗲: kasetsanjorn.com
